Kennis die we graag met je delen

Alles over kleurcodering van signaalkabel

Kleurcodering van signaalkabel zorgt ervoor dat je in een keer kunt zien welke functie bij welke ader hoort. Maar hoe werkt de kleurcodering precies, wat betekenen de verschillende kleuren en waarom zijn ze eigenlijk zo belangrijk? In dit artikel bespreken we de meest voorkomende kleurcodes van signaalkabel en hoe ze worden toegepast.

Wat is het doel van kleurcodes in kabel?

Kleurcodes zorgen ervoor dat je in een oogopslag kan zien welke aders welke functies hebben. Door het gebruiken van vaste aderkleuren in signaalkabel voorkom je fouten tijdens het aansluiten of vervangen van bekabeling. Zeker in complexe installaties, bijvoorbeeld bij brandmeldsystemen of industriële automatisering, waar meerdere kabels parallel worden gelegd is een goede kleurcodering heel belangrijk.

Hoe werkt de kleurcodering?

Hoe werkt de kleurcodering precies? Elke ader van een signaalkabel heeft een eigen kleur. De kleuren verwijzen naar een specifieke functie, bijvoorbeeld spanning dragen, nulgeleider of aardgeleider. De kleurcodering is afhankelijk van de toepassing, het aantal aders en het type kabel.

Bijvoorbeeld:

  • Rood: vaak gebruikt voor voeding of actieve lijnen.

  • Zwart: gebruikt voor schakeldraden of retoursignalen.

  • Blauw: doorgaans een neutrale of negatieve geleider.

  • Geel/groen: standaard voor de aardgeleider.

  • Wit of grijs: extra lijnen of datasignalen.

Aderkleuren signaalkabel per type kabel

De exacte aderkleuren van signaalkabel kunnen per type kabel verschillen. Hieronder bespreken we enkele veel gebruikte signaalkabel types en hoe de kleurcodering daarin is geregeld.

Brandmeldkabel

Bij brandmeldkabel ligt de nadruk op betrouwbaarheid onder extreme omstandigheden. Vaak heeft deze kabel aders met standaard kleuren zoals rood en wit, waarbij rood de melder signalen transporteert en wit vaak voor controle- of retoursignalen staat.

J-HH kabel

J-HH kabel wordt gebruikt in industriële toepassingen en gebouwbeheer. De aderkleuren kunnen per fabrikant verschillen, maar zwart, blauw en grijs zijn veelvoorkomende kleuren. De kleurcodering signaalkabel helpt hier om schakelfuncties en data-informatie van elkaar te onderscheiden.

JY(ST)Y kabel

JY(ST)Y kabel wordt vaak toegepast in telecommunicatie- en intercomsystemen. Ze maken gebruik van gestandaardiseerde kleurparen volgens DIN 47100, zoals rood/blauw, rood/oranje, enzovoort. De kleurparen maken het mogelijk om tientallen aders duidelijk van elkaar te onderscheiden.

JE-H(ST)H kabel

JE-H(ST)H kabel is een halogeenvrije kabel voor communicatie en besturing. Ze hebben vaak een kleurcodering waarbij grijs, zwart, wit en blauw worden gebruikt, met eventueel een genummerde identificatie op de ader. Door de kleurcodering van signaalkabel blijft de bekabeling overzichtelijk, ook bij grotere installaties.

Welke kleurcodes zijn er?

Er bestaan verschillende normen die de kleurcodering signaalkabel regelen:

  • DIN 47100: veel toegepast voor telecom- en datakabels; maakt gebruik van kleurparen.

  • EN 60204-1: richtlijn voor industriële installaties en machines.

  • NEN 1010 / NEN-IEC 60364: Nederlandse en internationale richtlijnen voor elektrische installaties.

DIN 47100: kleurcodering voor signaalkabels

De DIN 47100-norm is een veelgebruikte standaard voor de kleurcodering van aders in meeraderige kabel, met name voor signalerings-, besturings- en communicatiekabel. Deze norm is oorspronkelijk afkomstig uit Duitsland en biedt een gestandaardiseerde indeling van aderkleuren om verwarring bij installatie en onderhoud te voorkomen.

Hoewel de norm in de loop der jaren officieel is ingetrokken als DIN-norm, wordt ze in de praktijk nog steeds zeer veel gebruikt, vooral bij fabrikanten van signaalkabels zoals JY(ST)Y en JE-H(ST)H kabels.

Aderkleuren volgens DIN 47100:

Adernummer Kleur
1 Wit
2 Bruin
3 Groen
4 Geel
5 Grijs
6 Roze
7 Blauw
8 Rood
9 Zwart
10 Violet
11 Grijs/roze
12 Rood/blauw
13 Wit/blauw
14 Wit/rood
15 Wit/groen
16 Wit/geel
17 Wit/grijs
18 Wit/bruin
19 Wit/zwart
20 Grijs/groen
21 Geel/groen
22 Wit/rood/groen
23 Wit/rood/geel
24 Wit/rood/blauw

Vanaf ader 25 worden meestal combinaties gebruikt van kleuren met witte basiskleur of gestreepte aders. De exacte combinatie hangt af van het aantal aders dat in de kabel is opgenomen.

Belangrijk om te weten:

  • DIN 47100 gebruikt geen geel/groene ader voor aardingsdoeleinden. Die kleurcombinatie is exclusief gereserveerd voor beschermingsgeleiders (PE) volgens andere normen zoals NEN 1010.

  • Voor industriële toepassingen met hogere spanningen wordt vaak een andere kleurcodering gebruikt dan bij lage signaal- of datakabels.

Wat is het doel van kleurcodes in kabels?

Het antwoord is duidelijk: structuur, veiligheid en betrouwbaarheid. Let daarom altijd goed op de gebruikte aderkleuren signaalkabel. Zo werk je veiliger én efficiënter.